develide.com

Afganistan'da Taliban hükümeti, üniversitelerde kadınların yazdığı kitapları öğretim sisteminden çıkardı. Bu yeni yasak kapsamında ayrıca insan hakları ve cinsel taciz gibi derslerin öğretilmesi de yasaklandı.

Aralarında "Kimya Laboratuvarında Güvenlik" gibi başlıkların da bulunduğu yaklaşık 140 kadın yazarın kitabı, "Şeriat ve Taliban politikalarına aykırı" oldukları gerekçesiyle "sakıncalı" bulunan 680 kitap arasında yer aldı.

Üniversitelere ayrıca 18 dersin artık işlenemeyeceği bildirildi. Taliban yetkilileri bu derslerin "Şeriat prensipleri ve sistemin politikalarıyla çeliştiğini" söyledi.

Taliban dört yıl önce iktidara dönmesinden bu yana birçok kısıtlama getirdi.

Yalnızca bu hafta içinde Taliban liderinin emriyle en az 10 eyalette fiber optik internet de yasaklandı. Yetkililer, bu kararın "ahlaksızlığı engellemek için" alındığını açıkladı.

Taliban'ın kuralları yaşamın birçok alanını etkilese de kadınlar ve kız çocukları özellikle ağır darbe aldı.

Altıncı sınıftan sonra eğitim almaları yasaklanan kadınların eğitim için kalan son yollarından biri de 2024'ün sonlarında ebelik kurslarının sessizce kapatılmasıyla ortadan kaldırıldı.

Şimdi ise doğrudan kadınlarla ilgili üniversite dersleri hedef alındı. Yasaklanan 18 dersin altısı özellikle kadınlarla ilgili. Bunlar arasında Toplumsal Cinsiyet ve Kalkınma, İletişimde Kadının Rolü ve Kadın Sosyolojisi dersleri bulunuyor.

Taliban hükümeti ise kadın haklarına "Afgan kültürü ve İslam hukukuna kendi yorumları çerçevesinde" saygı duyduklarını savunuyor.

Kitapları inceleyen komiteden bir üye, kadınların yazdığı kitapların yasaklandığını BBC Afgan Servisi'ne doğruladı ve "Kadınların yazdığı kitapların okutulmasına izin verilmiyor" dedi.

Taliban'ın iktidara dönmesinden önce Adalet Bakan Yardımcılığı görevini yürüten ve eserleri yasaklanan yazarlar arasında yer alan Zakia Adeli bu karara şaşırmadığını söyledi:

"Taliban'ın son dört yılda yaptıkları düşünüldüğünde, müfredatta değişiklikler yapmalarını beklemek çok da uzak bir ihtimal değildi. Taliban'ın kadın düşmanı zihniyeti ve politikaları göz önünde bulundurulduğunda, kadınların eğitim almasına izin verilmediği bir ortamda onların görüşlerinin, fikirlerinin ve yazılarının da bastırılması doğaldır."

BBC Afgan Servisi'nin gördüğü yeni yönergeler Ağustos ayının sonunda yayımlandı.

Taliban hükümetinin Yükseköğretim Bakanlığı akademik işlerden sorumlu başkan yardımcısı Ziaur Rahman Aryubi, üniversitelere gönderdiği bir mektupta kararların "din alimleri ve uzmanlardan oluşan bir panel tarafından" alındığını belirtti.

Kadın yazarların kitaplarının yanı sıra, İranlı yazarların ya da İran'da basılan eserlerin de hedef alındığı anlaşılıyor. Kitap inceleme komitesinden bir üye BBC'ye, bu yasağın "İran içeriklerinin Afgan müfredatına sızmasını önlemek için" alındığını söyledi.

Afganistan'daki tüm üniversitelere gönderilen 50 sayfalık listede 679 eser yer alıyor. Bunların 310'u İranlı yazarların kaleme aldığı ya da İran'da basılmış kitaplardan oluşuyor.

Ancak bir üniversite profesörü, ismini vermemek kaydıyla BBC'ye yaptığı açıklamada, bu yasakların büyük bir boşluk yaratmasından endişe ettiğini söyledi:

"İranlı yazarların ve çevirmenlerin eserleri, Afgan üniversitelerinin küresel akademik toplulukla olan başlıca bağını oluşturuyor. Onların ortadan kaldırılması, yükseköğretimde büyük bir boşluk yaratır."

Kabil Üniversitesi'nden bir profesör ise BBC'ye, bu koşullar altında öğretim görevlilerinin ders kitaplarının bölümlerini kendilerinin hazırlamak zorunda kaldıklarını belirtti. Ancak hazırlanan bölümlerin uluslararası standartlara uygun olup olmayacağı büyük bir soru işareti.

BBC, görüş almak için Taliban'ın Eğitim Bakanlığı'na başvurdu.

Afganistan, Son Dakika

Son Dakika › Dünya › Taliban, Üniversitelerde Kadın Yazarların Kitaplarını Yasakladı - Son Dakika