develide.com

Mars'ta keşfedilen sıradışı kayalar, Kızıl Gezegen'de geçmiş yaşam ihtimaline dair şimdiye kadarki en dikkat çekici kanıtları barındırıyor.

NASA'nın Perseverance Rover uzay aracı tarafından tozlu bir nehir yatağında bulunan bu çamurtaşları, bilim insanlarının "leopar benekleri" ve "haşhaş tohumları" adını verdiği ilginç işaretlerle kaplı.

Araştırmacılar, bu özelliklerin, eski Mars mikroplarıyla ilişkili olabilecek kimyasal tepkimelerle oluşan mineralleri barındırabileceğine inanıyor.

Minerallerin doğal jeolojik süreçlerle de meydana gelmiş olması mümkün. Ancak bulgular, NASA'nın "potansiyel biyoişaret" tanımına uyacak kadar önemli kabul ediliyor.

Bu da, minerallerin biyolojik kökenli olup olmadığını anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiği anlamına geliyor.

Imperial College London'dan gezegen bilimci ve Nature dergisinde yayımlanan yazarlarından Prof. Sanjeev Gupta, "Bundan önce böyle bir şeyle karşılaşmamıştık. Bu yüzden bu çok büyük bir gelişme" diyor ve şöyle devam ediyor:

"Eğer bu tür özellikleri Dünya'da görseydik, biyolojik süreçlerle – mikroplarla – açıklanabilirdi. Yani biz 'yaşam bulduk' demiyoruz ama bunun peşinden gitmemiz gerektiğini söylüyoruz."

Minerallerin gerçekten mikroplar tarafından üretilip üretilmediğini kesin olarak öğrenmenin tek yolu, bu kayaları Dünya'ya getirip incelemek.

Ancak NASA ile Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) önerdiği Mars numunune misyonu oldukça belirsiz bir gelecekle karşı karşıya.

ABD uzay ajansının bilim bütçesi, Başkan Trump'ın 2026 bütçe planında önerilen büyük kesintilerden etkileniyor ve bu misyon iptal edilmesi gündemde olan projeler arasında.

Bugün Mars soğuk ve kurak bir çöl ama milyarlarca yıl önce kalın bir atmosfere ve suya sahipti; bu da geçmiş yaşamı aramak için umut verici bir ortam yaratıyor.

2021'de Mars'a inen Perseverance Rover, biyolojik izler aramak üzere gönderilmişti. Dört yıldır eski bir göl olan ve içine bir nehrin aktığı Jezero Krateri'ni keşfediyor.

Perseverance Rover, geçen yıl nehrin oyduğu bir kanyonun tabanında, "Bright Angel Formasyonu" denilen bölgede bu leopar desenli kayaları buldu. Yaklaşık 3,5 milyar yaşındaki bu kayalar, killerden oluşmuş ince taneli bir kaya türü olan çamurtaşından meydana geliyor.

New York Stony Brook Üniversitesi'nden Perseverance misyonunda görevli bilim insanı ve makalenin başyazarı Joel Hurowitz, "Kayaları görür görmez burada ilginç bir kimyasal süreç yaşandığını fark ettik, bu yüzden çok heyecanlandık" diyor.

Rover, üzerindeki laboratuvar aletleriyle kayaların mineral yapısını inceledi. Bu veriler Dünya'ya gönderildi ve bilim insanları tarafından analiz edildi.

Dr. Hurowitz bu bulguları şöyle açıklıyor:

"Bulgularımız, bir gölün tabanına çöken çamurun içinde bir dizi kimyasal reaksiyonun gerçekleştiğini gösteriyor. Görünüşe göre bu tepkimeler, çamurun kendisi ve organik maddelerin birleşmesiyle oluştu; bu iki bileşen yeni mineraller yaratmak için tepkimeye girdi."

Benzer koşullar Dünya'da olduğunda, bu tür mineral oluşumlarına genellikle mikroplar yol açıyor.

Dr. Hurowitz bununla ilgili olarak, "Bu özelliklerin nasıl ortaya çıktığını açıklayabilecek olası senaryolardan biri mikroplar. Bugüne kadar elde ettiğimiz en güçlü potansiyel biyoişaret tespiti bu olabilir" diyor.

Bilim insanları, minerallerin mikroplar olmadan da nasıl oluşabileceğini inceledi ve doğal jeolojik süreçlerin de kimyasal reaksiyonlara yol açabileceğini belirledi.

Ancak bunun için yüksek sıcaklıklar gerekirdi; oysa kayalar ısınmışa benzemiyor.

Dr. Hurowitz bu durum için "Biyolojik olmayan yollar için bazı sorunlar bulduk ama tamamen göz ardı da edemiyoruz" değerlendirmesinde bulunuyor.

Perseverance, Mars'ı keşfederken Bright Angel Formasyonu'nda bu kayaların da aralarında bulunduğu örnekler topladı. Bunlar kapsüllere yerleştirilerek Mars yüzeyine bırakılacak ve bir dönüş misyonunu bekleyecek.

NASA'nın böyle bir planı var ama bütçe kesintileri nedeniyle geleceği belirsiz. Çin ise 2028'de fırlatılması muhtemel bir örnek dönüş misyonu üzerinde çalışıyor.

Bilim insanları, kararın netleşmesini beklerken, bu kayaları Dünya'da incelemeyi sabırsızlıkla istiyor.

Prof. Gupta, "Bu örnekleri Dünya'ya getirmemiz gerekiyor" diyor.

"Gerçek anlamda güven duymak için çoğu bilim insanı bu kayaları Dünya'da görmek ve incelemek isteyecektir. Bu, geri getirilmesi gereken en öncelikli örneklerimizden biri."

Teknoloji, Güncel, Leopar, Dünya, Rover, Uzay, NASA, Son Dakika

Son Dakika › Teknoloji › Mars'taki Kayalar Geçmiş Yaşam İhtimalini Artırıyor - Son Dakika