develide.com

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri, ABD'nin yüksek gümrük vergilerinden kısmen muaf tutuldu. Bu iki Körfez ülkesi şimdi yüksek teknoloji merkezi olma hedefinde."Made in Saudi Arabia" (Suudi Arabistan Malı): ABD Başkanı Donald Trump, Çin ve diğer Asya ülkelerinden ithal edilen mallara yüksek gümrük vergileri uyguladığından beri bu ibare, bölgede giderek daha fazla taraftar buluyor.

"Suudi Anonim Şirketi: Arap Krallığı'nın Kar ve Güç Peşinde Koşuşu" (Saudi, Inc.: The Arabian Kingdom's Pursuit of Profit and Power) başlıklı 2018 tarihli kitabın yazarı tarihçi Ellen Wald, "Middle East Eye" adlı internet sitesinde geçen Nisan ayında verdiği demeçte "Suudi Arabistan'ın ABD'nin ihtiyaç duyduğu ürünlerin üreticisi olarak Çin'in yerini almaya çalışması gerektiği" tespitinde bulunmuştu.

Aslında Körfez ülkeleri iyi bir konumda: Çin, Vietnam ve Tayland gibi diğer ülkeler Trump'ın yüksek gümrük artışları nedeniyle zayıflarkenSuudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) dahil olmak üzere Körfez ülkelerinin çoğuna sadece yüzde 10'luk gümrük vergisi zammı uygulandı.

Ortadoğu'daki yeni kilit ülkeler

Hem Suudi Arabistan hem de BAE, halihazırda ekonomilerini petrolden bağımsız hale getirmeye çalışıyor. Bu nedenle özellikle yüksek teknoloji sektörü temeline dayalı modern bir imalat sanayine odaklanıyorlar. BAE, bu kapsamda "300 Milyar Operasyonu" adlı bir girişim başlattı. Bu operasyonla yerel sanayi sektörünün milli gelire katkısının 300 milyar BAE dirhemine (72 milyar euro) çıkarılması hedefleniyor.

Suudi Arabistan ise "Vizyon 2030" ile yerel üretim ve sanayiyi geliştirmek istiyor.

Basında çıkan haberlere göre, aralarında ABD'li Dell ve HP markalarının da bulunduğu dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden bazıları, Suudi Arabistan'da yeni fabrikalar için yer arıyor. Çinli Lenovo şirketi Suudi Arabistan'da bilgisayar ve sunucu montajı için bir fabrika kuruyor ve yaklaşık 100 milyar dolar (88 milyar euro) değerindeki Suudi devlet destekli Alat şirketi de endüstriyel robotik alanında Japon SoftBank Group ile birlikte çalışıyor.

Sektör kaynakları, Suudilerin ayrıca Apple'ın iPhone'ları için önemli bir tedarikçi olan Çinli Foxconn şirketinin yanı sıra Dell gibi şirketler için bilgisayar ve bilgisayar parçaları üreten Tayvanlı Quanta şirketine de teklif götürdüğü ifade ediyor.

Avantaj ve dezavantajlar

Katar merkezli Küresel İlişkiler Ortadoğu Konseyi'nden (ME Council) Nadir Kabbani, "Suudi Arabistan gibi ülkeler, kendilerini yüksek gümrük tarifelerinden kaçmak ya da orijinal ortamlarındaki belirsizliği azaltmak isteyen şirketler için merkez olarak konumlandırabilir" diyor.

DW'ye konuşan Kabbani'ye göre Suudi Arabistan, bu gelişmeye katkıda bulunabilecek pek çok özelliğe sahip:

"Ülke, petrol dahil, bol miktarda doğal kaynağa ve büyük bir iç pazara sahip. Ayrıca merkezi bir konumda yer alması nedeniyle Asya, Afrika ve Avrupa arasında bir köprü görevi görüyor. Hükümet ayrıca ekonomiyi çeşitlendirme çabalarını da destekliyor. Ülke, oldukça gelişmiş bir altyapıya da sahip. Hükümet, her beceri düzeyinden işgücü göçmeninin ülkeye girmesine izin vermeye de hayli istekli."

Ancak potansiyel dezavantajların da uzun bir listesi var. ME Council'in bir diğer bölge uzmanı Frederic Schneider, başlıca olumsuzlukları şöyle sıralıyor:

"Mevcut imalat sanayi nispeten az gelişmiş durumda ve büyük ölçüde petrol ve gaz endüstrisi ile ilgili sektörlerle sınırlı. Eğer Suudiler, yüksek teknolojili imalat alanında söz sahibi olmak istiyorlarsa Çin, Güney Kore, Tayvan, Japonya, Almanya ve İsviçre gibi ülkelerle de rekabet etmek zorunda kalacaklar. Daha basit teknolojili sektörlerde ise Malezya, Endonezya ve Vietnam'la rekabet ediyorlar."

Elbette sorunlar bununla sınırlı değil. Örneğin, önce muhafazakar bir yapıya sahip olan Körfez toplumlarında giderek daha fazla yabancının çalışıyor olması, kültürel gerilimlere yol açıyor. Bölge ayrıca iklim değişikliği nedeniyle dünyanın diğer bölgelerinden daha hızlı ısınıyor. İran ve ABD arasındaki gibi bir dizi jeopolitik çatışma da bölge geneli için önemli bir risk teşkil ediyor.

Olası bir ticaret savaşı tehlikesi

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri hükümetleri, büyük bir hızla yeni fabrikalar inşa ediyor ve bunun sonucunda petrolle ilgisi olmayan ekonomik faaliyetler her yıl milli gelire daha fazla katkı sağlıyor. Ancak yüksek uluslararası gümrük tarifeleri ve olası bir ticaret savaşı tüm ilerlemeyi tehlikeye atabilir.

Körfez ülkeleri, düşük petrol fiyatları nedeniyle iddialı planlarını gerçekleştirmek için paralarının tükenmesi tehlikesiyle karşı karşıya. Bu nedenle Suudi Arabistan'da vergiler arttı. ME Council'den Frederic Schneider, bu durumun özel ekonomik bölgelerin maliyet avantajını tehlikeye atabileceğini söylüyor. Buna ek olarak, küresel ekonomik yavaşlamanın, petrol fiyatlarının daha da düşmesine neden olması ve bölgenin lojistik merkezi rolünü olumsuz etkilemesi de muhtemel.

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?

Birleşik Arap Emirlikleri, Uluslararası İlişkiler, Suudi Arabistan, Körfez Ülkeleri, Orta Doğu, Teknoloji, Politika, Ekonomi, Güncel, Körfez, Son Dakika

Son Dakika › Güncel › Körfez Ülkeleri Yüksek Teknoloji Hedefinde - Son Dakika